هشمهری آنلاین: برای کسانی که شناختی از سینمای دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ندارند، دی پالما برخلاف همدورهایهایش چون مارتین اسکورسیزی، استیون اسپیلبرگ، فرانسیس فورد کاپولا و جورج لوکاس نام شناختهشدهای نیست. دی پالما بیش از ۵۰ سال است که در سینمای امریکا در ژانرهای درامهای حادثهای روانشناختی، جنایی و دلهرهآور کار کرده و یکی از کارگردانان نسل طلایی هالیوود محسوب میشود، اما تقریبا در دو دهه اخیر جز «کوکب سیاه» (۲۰۰۶) فیلم موفقی نساخته است و نامش برای عامه تماشاگرِ بیخبر از تاریخ سینما در غبار فراموشی کمرنگ شده است.
دی پالما با اینکه کارش را از اواخر دهه ۱۹۶۰ شروع کرد، در دهه ۱۹۷۰ بود که اسمورسمی بههم زد. «خواهران» (۱۹۷۲) و «شبح بهشت» (۱۹۷۴) دو فیلم موفق دی پالما در نیمه نخست دهه ۱۹۷۰ بودند. دی پالما در ادامه مسیرش فیلم ترسناک «کری» (۱۹۷۶) را بر اساس نخستین رمان استیون کینگ ساخت که موفقیتی خیرهکننده به دست آورد و میراثش در سینمای وحشت همچنان مورد ارجاع قرار دارد.
«لباسی برای کشتن» (۱۹۸۰) موفقیتی دیگری برای دی پالما در ابتدای دهه ۱۹۸۰ به ارمغان آورد. «انفجار» (۱۹۸۱)، «صورت زخمی» (۱۹۸۳)، «بدل» (۱۹۸۴)، «تسخیرناپذیران» (۱۹۸۷) و «تلفات جنگ» (۱۹۸۹) از جمله آثار موفقش در دهه ۱۹۸۰ بودند. با ورود به دهه ۱۹۹۰ تعداد کارهای موفق دی پالما کمتر شد. دو فیلم «راه کارلیتو» (۱۹۹۳) و «ماموریت غیرممکن» (۱۹۹۶) در میان ۵ فیلمی که در این دهه ساخت از بقیه موفقتر بودند، خصوصا «ماموریت غیرممکن» با بازی تام کروز که نخستین قسمت از این فرنچایز پولساز را بنا گذاشت و هنوز هم دنبالههای آن ساخته میشود.
کارهای دی پالما را میشود به دو گروه تقسیم کرد؛ فیلمهای حادثهای مثل «خواهران»، «بدلکار»، «انفجار» و «لباسی برای کشتن» و فیلمهای تجاریاش مانند «صورت زخمی»، «تسخیرناپذیران»، «راه کارلیتو» و «ماموریت غیرممکن». خشونت بصری برخی از کارهای دی پالما، چه در آثار شخصیترش و چه در آثار تجاریاش، گاه به بحثهای فراوانی درباره حدومرز نمایش خشونت در سینما دامن زده است. بهترین فیلمهای دی پالما فیلمهایی شخصی هستند که او در آنها از زاویه و ترکیببندیهای غیرمتداولی ملهم از آثار کارگردانانی همچون ژان لوک گدار، «آگراندیسمان» آنتونیونی یا «مکالمه» فرانسیس فورد کاپولا بهره برده و کیفیتی مرموز و مبهم به فیلمهایش داده که ارتباط با آنها را برای تماشاگر عام دشوار میکند. البته دی پالما صرفا از کارگردانانی که نامشان آمد تاثیر نگرفته؛ او در «تسخیرناپذیران» صحنه معروف «پلکان اودسا» در فیلم «رزمناو پوتمکین» سرگئی ایزنشتین را بازسازی کرد و در «بدل» خط داستانی «پنجره عقبی» آلفرد هیچکاک را با عناصری از «سرگیجه» استاد تعلیق درهم آمیخت.
آخرین فیلم دی پالما در سال ۲۰۱۹ «دومینو» نام داشت که یک شکست تجاری و هنری بود. پس از آن، او قصد ساخت دو فیلم دیگر را داشت که به دلیل مشکلاتی که سر راه تولید این فیلمها بود، ساختشان منتفی شد. اما حالا دی پالمای ۸۴ ساله قصد دارد قبل از بازنشستگی فیلم دیگری بسازد. کارگردان «مأموریت غیرممکن» در مصاحبهای از این پروژه جدید گفته است: «میخواهم فیلم دیگری بسازم. فعلا در حال انتخاب بازیگرانش هستیم. نمیتوانم بگویم چیست تا اینکه ساخته شود. سپس با خوشحالی اعلامش میکنم.»
نظر شما